Στα τέλη Φεβρουαρίου σε μήνυμα εξ αφορμής της επετείου της συναντήσεως των Προκαθημένων και αντιπροσωπειών των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, που πραγματοποιήθηκε στην πρωτεύουσα της Ιορδανίας Αμμάν το 2020, ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος κάλεσε εκ νέου «να συνέλθουμε από κοινού για προσευχή και αδελφική επικοινωνία». «Δεόμεθα να καταστεί τούτο δυνατό εφέτος», επεσήμανε ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας των Ιεροσολύμων.
Κατά τη γνώμη του προέδρου του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων (ΤΕΕΣ) του Πατριαρχείου Μόσχας μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα η συνάντηση κατά το «σχήμα του Αμμάν» δύναται να πραγματοποιηθεί όταν χαλαρώσουν οι περιορισμοί, που οφείλονται στην πανδημία.
«Τέτοιου είδους συνάντηση είναι απαραίτητη», υπογράμμισε στην τηλεοπτική εκπομπή «Εκκλησία και κόσμος», διότι είναι πολύ σημαντικό οι εκπρόσωποι των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών να συναντώνται προκειμένου να συζητούν τα υφιστάμενα προβλήματα.
Και ο μηχανισμός, που λειτουργούσε μέχρι προσφάτως, όταν ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως αναλάμβανε πρωτοβουλίες τέτοιων συναντήσεων, δεν λειτουργεί πλέον, διότι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος συντάχθηκε με το σχίσμα, συλλειτούργησε με τους σχισματικούς και έχασε τη νομιμότητα ως πρώτος μεταξύ ίσων στην οικογένεια των Προκαθημένων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών».
Γι᾽ αυτό, εκτιμά ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ, ακόμη και εάν ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως συγκαλέσει τέτοιες συναντήσεις, ορισμένες Εκκλησίες ίσως συμμετάσχουν, αλλά πάρα πολλές, με ποικίλα προσχήματα θα το αποφύγουν.
«Τούτο θα οφείλεται ειδικά στο ότι παραβίασε τη θεμελιώδη αρχή συνυπάρξεως των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, και αυτή η αρχή στη γλώσσα της Εκκλησίας καλείται συνοδικότητα, δηλαδή όλες οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται συνοδικά. Εάν οι αποφάσεις λαμβάνονται σε διορθόδοξο επίπεδο, σε αυτές θα πρέπει να συμμετέχουν οι κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες», υπογράμμισε ο μητροπολίτης Ιλαρίωνας.
Και εάν ένας εκ των Προκαθημένων, έστω και πρώτος μεταξύ ίσων, λαμβάνει αποφάσεις εις βάρος άλλων κατά τόπους Εκκλησιών, παραβιάζοντας τη βούληση αυτών των Εκκλησιών, δημιουργείται σχίσμα, διαπίστωσε ο ιεράρχης και επεσήμανε ότι «ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ενεργεί στην κατεύθυνση της περαιτέρω εμβαθύνσεως αυτού του σχίσματος».
«Σε αυτή την κατάσταση είναι σημαντικό να συναντώνται οι ορθόδοξοι Προκαθήμενοι», επεσήμανε ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ και πρόσθεσε: «Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων προΐσταται του αρχαιότερου ορθόδοξου Πατριαρχείου, διότι, όπως γνωρίζουμε, ακριβώς από την Ιερουσαλήμ και από τους Αγίους Τόπους άρχισε η ιστορία του χριστιανισμού και δεν είναι τυχαίο ότι στα λειτουργικά μας κείμενα η Εκκλησία των Ιεροσολύμων χαρακτηρίζεται “Μήτηρ πασών των Εκκλησιών”.
Γι᾽ αυτό πέρυσι εκφράσαμε την ευγνωμοσύνη μας στον Πατριάρχη Ιεροσολύμων για τη σχετική πρωτοβουλία του. Και εφέτος θα καλωσορίσουμε αυτή την πρωτοβουλία. Ελπίζω ότι μια τέτοιου είδους συνάντηση θα πραγματοποιηθεί».
