Τα γλυπτά-μπαλόνια που έγιναν διάσημα από τον πιο ακριβοπληρωμένο εν ζωή καλλιτέχνη, τον Τζεφ Κουνς, αντανακλούν μέσα από την μεταλλική τους φύση όχι τις κυρίαρχες τάσεις της μοντέρνας τέχνης αλλά και το αντίθετο αυτών.
Μετά την είδηση ότι ο ήλιος-γλυπτό του Τζεφ Κουνς θα μείνει μόνιμα στην Ύδρα αφού εγκαταστάθηκε πέρσι για στα Σφαγεία για την πολύμηνη έκθεση του καλλιτέχνη, ο Τζεφ Κουνς έρχεται πάλι στην επικαιρότητα, αυτή τη φορά με ένα δυσάρεστο συμβάν για τον ίδιο. Δυσάρεστο; Ίσως και όχι.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή
Η ευθραυστότητα αυτών των φαινομενικά έντονων μπαλονογλυπτών έγινε ξεκάθαρη την Πέμπτη, όταν επισκέπτες σε έκθεση τέχνης στο Μαϊάμι αντίκρισαν τον λαμπερό, μπλε σκύλο πορσελάνης αξίας 42.000 δολαρίων, να γίνεται κομμάτια μπροστά στα μάτια τους.
Το γλυπτό, το οποίο ήταν περίπου 40 εκ. σε ύψος και 50 εκ. σε μήκος, βρισκόταν σκαρφαλωμένο σε ένα διάφανο βάθρο στο Art Wynwood, μια έκθεση τέχνης στο κέντρο του Μαϊάμι, όπου περισσότερες από 50 γκαλερί από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το εξωτερικό προβάλλουν τα έργα τους.
Κατά τη διάρκεια της έκθεσης την Πέμπτη, συλλέκτες έργων τέχνης και λοιποί λάτρεις τριγύριζαν στον χώρο όταν μια γυναίκα έσπρωξε το γλυπτό του Κουνς κάνοντάς το να σπάσει σε χίλια κομμάτια.
«Πριν το καταλάβω άρχισαν να μαζεύουν τα κομμάτια του γλυπτού με σκούπα και φαράσι», είπε ο Στίβεν Γκάμπσον, συλλέκτης έργων τέχνης και καλλιτέχνης, που όπως δήλωσε σε συνέντευξή του το Σάββατο είπε ότι είδε το γλυπτό να πέφτει.
Ο Γκάμπσον είπε ότι είδε μια άγνωστη γυναίκα να χτυπά το γλυπτό με το δάχτυλό της, ρίχνοντάς το από το βάθρο του σε ένα περίπτερο που διαχειρίζεται η Bel-Air Fine Art, η οποία έχει γκαλερί στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη.
Εκεί που οι άλλοι βλέπουν μια καταστροφή κάποιος βλέπει μια ευκαιρία
Στην αρχή, ο Γκάμπσον σκέφτηκε ότι η πτώση θα μπορούσε να είναι μέρος μιας ζωντανής παράστασης, ενός δρώμενου, αλλά στη συνέχεια παρατήρησε ότι η γυναίκα κοκκίνισε και ταράχτηκε ενώ τα μέλη της έκθεσης έσπευσαν προς το μέρος της.
Ξαφνικά, τα θραύσματα πορσελάνης, που βρίσκονταν ατάκτως στο πάτωμα, απέκτησαν μεγαλύτερο κοινό από τους εκατοντάδες πίνακες και γλυπτά που τους περιέβαλλαν.
Η σκηνή έμοιαζε με «ένα τροχαίο ατύχημα στον αυτοκινητόδρομο, όπου οι άνθρωποι μαζεύονται γύρω του και αναρωτιούνται τι συνέβη ενώ ακούγονται παράλληλα πάμπολλες εικασίες» παρατήρησε ο Γκάμπσον.
Ως συλλέκτης έργων τέχνης, εντόπισε μια ευκαιρία και ρώτησε μια γυναίκα που εργαζόταν στην γκαλερί αν ήταν πρόθυμη να του πουλήσει τα σπασμένα αντικείμενα. Είπε ότι ακόμα εξετάζεται η προσφορά του.
Υπάρχουν χιλιάδες γλυπτά του Κουνς με μπαλόνια σε όλο τον κόσμο σε αποχρώσεις του πορτοκαλί, του κόκκινου, του ματζέντα, του κίτρινου και του μπλε.
Μερικά από αυτά τα γλυπτά σκύλων είναι πάνω από 3 μέτρα ύψος, ενώ άλλα στέκονται σε ένα μόλις μερικά εκατοστά. Μια γιγαντιαία φουσκωτή νάιλον εκδοχή του γλυπτού διακόσμησε τη σκηνή για αρκετές συναυλίες του Jay-Z το 2017.
Τα μπαλόνια-γλυπτά του Κουνς στο φεγγάρι
Ο Τζεφ Κουνς δεν ανταποκρίθηκε στα αιτήματα για σχολιασμό. Πέρυσι είχε αναφέρει ότι το επόμενο σημαντικό έργο του είχε να κάνει με την αποστολή μικρών γλυπτών στο φεγγάρι.
Οι γκαλερίστες και οι επιμελητές των μουσείων πρέπει να βρίσκουν ισορροπία μεταξύ της προσβασιμότητας των έργων και της προστασίας τους από ένα καλοπροαίρετο, αλλά ίσως αφηρημένο κοινό. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρητές ιστορικών κειμηλίων και γλυπτών έχουν καταστρέψει ένα φέρετρο 800 ετών, ένα γλυπτό ρολόι τοίχου και μια φωτισμένη κολοκύθα.
Ο Σεντρίκ Μποερό είναι περιφερειακός διευθυντής για τη Γαλλία και την επιχειρηματική ανάπτυξη της γκαλερί Bel-Air Fine Art, η οποία παρουσίαζε το γλυπτό. Διαχειριζόταν το περίπτερό τους στην έκθεση τέχνης όταν άκουσε έναν δυνατό θόρυβο και είδε ότι το γλυπτό είχε πέσει στο πάτωμα.
«Η ζωή απλά σταμάτησε για 15 λεπτά με όλους γύρω μας εμβρόντητους» είπε.
Ο Μποερό είπε ότι μετά την πτώση, ενώ μιλούσε με τους διοργανωτές της έκθεσης, ένας από τους συναδέλφους του μίλησε με τη γυναίκα που έριξε το γλυπτό. «Λυπάμαι πάρα πολύ. Απλώς θέλω να εξαφανιστώ» είπε.
Τα θραύσματα του γλυπτού φυλάσσονται τώρα σε ένα κουτί, περιμένοντας την ασφαλιστική εταιρεία να τα εξετάσει, δήλωσε ο Μποερό, ο οποίος είχε μια διπλωματική άποψη για το περιστατικό.
Όπως είπε γελώντας ο αριθμός αυτών των γλυπτών σκύλων από μπλε πορσελάνινα μπαλόνια έχει πλέον συρρικνωθεί σε 798, από 799, αυξάνοντας τη σπανιότητά τους και συνεπώς την αξία τους. «Αυτό είναι καλό για τους συλλέκτες» τόνισε.
*Με στοιχεία από nytimes.com
