Στις 25 Μαρτίου 2021 τελέσθηκε στην Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή της Παναγίας του Δον (Ντονσκάγια) στη Μόσχα πανηγυρική δοξολογία και ιερό τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των αγωνιστών του ελληνικού απελευθερωτικού κινήματος των ετών 1821-1823. Πρόκειται για Έλληνες, οι οποίοι βρήκαν το τελευταίο τους επί γης καταφύγιο στο αρχαίο ιερό καθίδρυμα της Μόσχας.
Με την ευλογία του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου της ιεράς ακολουθίας προέστη ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων (ΤΕΕΣ) μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, πλαισιούμενος από τον πρόεδρο του Συνοδικού Τμήματος Ιερών Μονών και Μοναχικού Βίου και καθηγούμενο της μονής της Παναγίας του Δον, αρχιεπίσκοπο Κασίρα Θεόγνωστο, τον βικάριο του Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσσιών επίσκοπο Δμήτροφ Θεοφύλακτο, τον αντιπρόεδρο του ΤΕΕΣ πρωθιερέα Νικόλαο Μπαλασόφ, τον γραμματέα του ΤΕΕΣ επί διορθοδόξων σχέσεων πρωθιερέα Ίγκορ Γιακιμτσούκ, τον γραμματέα του ΤΕΕΣ επί υποθέσεων απώτερου εξωτερικού πρωθιερέα Σέργιο Ζβοναριόφ.
Στην ακολουθία, η οποία ήταν αφιερωμένη στην 200ή επέτειο της ενάρξεως του ελληνικού απελευθερωτικού Αγώνα, παρέστησαν η έκτακτος και πληρεξούσιος πρέσβυς της Ελληνικής Δημοκρατίας κα Αικατερίνη Νασίκα, Έλληνες διπλωμάτες, εκπρόσωποι του Συλλόγου Ελλήνων Μόσχας, της Ομοσπονδίας Ελληνίδων Μόσχας “Αγάπη”, άλλων ελληνικών κοινωνικών οργανώσεων, της ελληνικής Διασποράς, πολυάριθμοι φιλέλληνες, καθώς και ο πρόεδρος της Επιτροπής της Κρατικής Δούμας επί υποθέσεων συλλόγων και θρησκευτικών σωματείων και πρόεδρος της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ορθοδοξίας Σ. Γκαβρίλοφ, ο γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου του Ρωσικού Άθωνος Βαλέριος Πιρογκόφ.
Με το πέρας της πανηγυρικής δοξολογίας ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ ανέγνωσε το συγχαρητήριο μήνυμα του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου προς την πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας επ᾽ ευκαιρία της 200ής επετείου της ενάρξεως του απελευθερωτικού Αγώνα του ελληνικού λαού.
Στη συνέχεια η έκτακτος και πληρεξούσιος πρέσβυς της Ελληνικής Δημοκρατίας στη Ρωσική Ομοσπονδία απευθύνθηκε στους παρόντες. Αφού ευχαρίστησε τους παρευρισκομένους η κα Αικατερίνη Νασίκα τόνισε ειδικότερα ότι ο ελληνισμός στη Ρωσία διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στην προετοιμασία, τη διεξαγωγή και την επιτυχή έκβαση της Ελληνικής Επαναστάσεως.
Σύμφωνα με την κα Αικατερίνη Νασίκα, ο αγώνας για την ελευθερία μετά την μακραίωνη τουρκοκρατία είχε σταθερές βάσεις: εθνικές, θεμελιωμένες στη γλώσσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, θρησκευτικές, θεμελιωμένες στην ορθόδοξη πίστη και πολιτικοκοινωνικές, θεμελιωμένες στις αρχές του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και της δημοκρατίας.
«Για μένα ως εκπρόσωπο της Ελλάδας είναι μεγάλη τιμή να εκφράσω την ευγνωμοσύνη στη Ρωσία και τον ρωσικό λαό, διότι επί αιώνες η Ρωσία και ο ρωσικός λαός παρείχαν ευνοϊκές συνθήκες σε πολλές γενιές των ομογενών μας, ούτως ώστε να έχουν τη δυνατότητα να ζουν εν ευημερία και με τη σειρά τους να προσφέρουν πολλά στη δεύτερη Πατρίδα τους σε όλους τους τομείς: στην πολιτική, την τέχνη, την οικονομία και το εμπόριο, στην παιδεία και την αγαθοεργία.
Προ ημερών στο Ταγκανρόγκ με μεγάλη συγκίνηση βεβαιώθηκα για άλλη μια φορά για τα ιστορικά ίχνη που άφησαν οι Έλληνες της Ρωσίας και αισθάνθηκα προσωπικά την ισχυρά φιλία, που συνενώνει τους δύο λαούς μας», υπογράμμισε ειδικότερα η επικεφαλής της ελληνικής διπλωματικής αποστολής στη Μόσχα.
Ακολούθως ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας τέλεσε το ιερό τρισάγιο στον τόπο της ταφής των Ελλήνων, οι οποίοι αναπαύονται στο κοιμητήριο της ιεράς μονής της Παναγίας του Δον.
Αναπέμφθηκαν δεήσεις υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των μητροπολιτών Ερσεκίου Ανθίμου, Παλαιών Πατρών Παρθενίου, του αρχιμανδρίτη Ναθαναήλ και λοιπών εκπροσώπων της ελληνικής κοινότητας και του ελληνικού πολιτισμού, καθώς και αγωνιστών του ελληνικού απελευθερωτικού Αγώνα των ετών 1821-1823.
Μετά τη λήξη της ακολουθίας ο μητροπολίτης Ιλαρίωνας είχε συζήτηση με την έκτακτο και πληρεξούσιο πρέσβυ της Ελληνικής Δημοκρατίας στη Ρωσική Ομοσπονδία.
