Ο παρατεταμένος πόλεμος στην Ουκρανία έχει προφανώς ακινητοποιήσει την Κίνα και οδήγησε σε κάποια σύγχυση και ανάμεικτες αναφορές σχετικά με τον βαθμό στον οποίο το καθεστώς του προέδρου Xi Jinping υποστηρίζει την επίθεση της Μόσχας, τονίζει ανάλυσή του το Ινστιτούτο Peterson με έδρα την Ουάσιγκτον.
Σύμφωνα με την ανάλυση, η Κίνα συνεχίζει να αποκρύπτει τη ρητή κριτική για τη ρωσική εισβολή και μπορεί ακόμα να εργάζεται για να διαμορφώσει μια συνεκτική απάντηση. Αλλά πέρα από τη ρητορική έξω από το Πεκίνο, τα στοιχεία δείχνουν ότι η Κίνα δεν ενεργεί για να υπονομεύσει τις οικονομικές και χρηματοοικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία και πράγματι έχει κινηθεί για να υποστηρίξει την προσπάθεια για οικονομική απομόνωση της Ρωσίας. “Πιστεύουμε ότι αυτό είναι το αποτέλεσμα ενός υπολογισμού κόστους-οφέλους από τον Πρόεδρο Xi ο οποίος φαίνεται να είναι πολύ πιο ορθολογικός από τον Πρόεδρο Πούτιν”, όπως σημειώνει.
Και συνεχίζει: “Σκεφτείτε τα εξής: Από την αρχή της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, δύο μεγάλες κινεζικές κρατικά ελεγχόμενες τράπεζες φέρεται να αρνήθηκαν να παράσχουν πιστωτικές επιστολές σε δολάρια ΗΠΑ για τη χρηματοδότηση εισαγωγών από τη Ρωσία. Η Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων Υποδομής, στην οποία η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος, ανακοίνωσε την αναστολή κάθε νέου δανεισμού προς τη Ρωσία. Αντίστοιχη ανακοίνωση έκανε και η Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα (η λεγόμενη BRICS Bank), η οποία έχει την έδρα της στη Σαγκάη.
Πολλές κινεζικές ιδιωτικές εταιρείες έχουν επίσης αναστείλει τις πωλήσεις στη Ρωσία ή κλείνουν τις δραστηριότητές τους εκεί. Για παράδειγμα, οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές smartphone της Κίνας, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν πάνω από το 60% της ρωσικής αγοράς smartphone, συμπεριλαμβανομένων των Huawei, Oppo και Xiaomi, έχουν μειώσει δραστικά τις εξαγωγές τους, ακολουθώντας βασικά το προβάδισμα της Apple και της Samsung. Η Geely, η ιδιοκτήτρια της Volvo, και η Lenovo, η κινεζική εταιρεία κατασκευής υπολογιστών, φέρεται να ανέστειλαν τις εξαγωγές τους, ενώ η TikTok η οποία ανήκει στην ByteDance ανέστειλε την υπηρεσία στη Ρωσία. Ο όμιλος Fuyao Glass Industry Group, που έγινε γνωστός από το βραβευμένο με Όσκαρ ντοκιμαντέρ του 2019 “American Factory”, μετέφερε επίσης μέρος της παραγωγής του στη Ρωσία πίσω στην Κίνα.
Φυσικά, η παρακολούθηση της πλήρους έκτασης αυτής της οικονομικής αποδέσμευσης μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς οι κινεζικές εταιρείες συνήθως διστάζουν να κάνουν δημόσιες δηλώσεις.
Ένας Ρώσος αξιωματούχος που είναι υπεύθυνος για τη διατήρηση της ασφάλειας των αεροπλάνων αποκάλυψε ότι η Κίνα αρνήθηκε να παράσχει ανταλλακτικά στον εμπορικό στόλο των αεροπορικών εταιρειών της Ρωσίας (η Boeing και η Airbus είχαν ήδη ανακοινώσει την αναστολή των πωλήσεων ανταλλακτικώn). O αξιωματούχος έκτοτε απολύθηκε για τις δημόσιες δηλώσεις του για την Κίνα. Αυτά τα ανταλλακτικά σχεδόν σίγουρα θα προέρχονταν από τοπικά αποθέματα των μεγάλων κρατικών αεροπορικών εταιρειών της Κίνας. Επιπλέον, ορισμένες κινεζικές κινεζικές ενέργειες που δεν συμμορφώνονται μπορεί να αποκρύπτονται με επιτυχία.
Ωστόσο, οι ενέργειες που αναφέρθηκαν παραπάνω δείχνουν ότι τουλάχιστον ορισμένες κινεζικές εταιρείες και ηγέτες αποστρέφονται τον κίνδυνο και ότι η Κίνα μπορεί να είναι απίθανο να παράσχει στρατιωτική βοήθεια στη Ρωσία, όπως δείχνουν ορισμένες ειδήσεις, έστω και μόνο επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πιθανό να απαντήσουν με έναν γύρο σκληρών κυρώσεων στην ίδια την Κίνα.
Η Κίνα είναι βαθιά ενσωματωμένη στην παγκόσμια οικονομία
Σίγουρα, οι παγκόσμιοι γεωπολιτικοί στόχοι της Κίνας μπορεί εν μέρει να ευθυγραμμίζονται με εκείνους της Ρωσίας. Η Μόσχα και το Πεκίνο συμμερίζονται την άποψη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αποδυναμωθεί οικονομικά και ότι η συμπεριφορά τους αποτελεί απειλή για την ασφάλεια.
Αλλά τα οικονομικά συμφέροντα της Κίνας διαφέρουν από τις ανησυχίες της για την ασφάλεια. Η Κίνα είναι βαθιά ενσωματωμένη στην παγκόσμια οικονομία. Το μερίδιό της στο παγκόσμιο εμπόριο έχει αυξηθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας πανδημίας, όπως και το μερίδιό της στις παγκόσμιες εισροές άμεσων επενδύσεων. Εκτιμούμε ότι το μερίδιο της Κίνας στο παγκόσμιο εμπόριο στα τέλη του 2021 ήταν περίπου 17% και το μερίδιό της στις παγκόσμιες εισροές άμεσων επενδύσεων στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2021 ήταν 19%. Οι συνολικές εμπορικές ροές της, που ξεπέρασαν τα 6 τρισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι.
Οι κινεζικές εταιρείες και η κινεζική ηγεσία γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι μεγάλες προσπάθειες υποστήριξης της Ρωσίας που παραβιάζει τις υπάρχουσες κυρώσεις θα μπορούσαν να καταργήσουν παρόμοιες κυρώσεις εναντίον τους, ειδικά εάν αυτή η υποστήριξη περιλάμβανε στρατιωτική βοήθεια. Η Ρωσία είναι ευάλωτη σε τέτοιες κυρώσεις. Η Κίνα θα ήταν ακόμη πιο εκτεθειμένη.
Δεδομένου ότι η κινεζική κυβέρνηση έθεσε πρόσφατα τον στόχο ανάπτυξης του ΑΕΠ για το 2022 σε περίπου 5,5% υψηλότερο από αυτό που ανέμεναν οι περισσότεροι οικονομολόγοι, το γεγονός ότι ένα σημαντικό μέρος της κινεζικής οικονομίας υπόκειται σε κυρώσεις από τη Δύση, είναι ένα ρίσκο το οποίο ο Πρόεδρος Xi, ο οποίος επιδιώκει την τρίτη εκλογική του νίκη φέτος, είναι απιθανό να πάρει”.
Πηγή: Peterson Institute for International Economics