Η πανδημία μοιάζει να υποχωρεί σε πολλά σημεία του κόσμου και τα μέτρα μπορεί να έχουν χαλαρώσει, όμως πολλοί είναι εκείνοι που αναρωτιούνται σε τι βαθμό είναι προστατευμένοι αυτή τη στιγμή από τον κορονοϊό.
Η απάντηση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: Αν κάποιος έχει νοσήσει από COVID-19 (και αν ναι, πριν από πόσο καιρό), εάν έχει εμβολιαστεί (και αν ναι, πόσες φορές και πόσο πρόσφατα), εάν έχει ιατρικές παθήσεις που θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν το ανοσοποιητικό του σύστημα κλπ.
Ακόμη και τα τεστ αντισωμάτων, δείχνουν κατά προσέγγιση την ανοσία στον ιό, επομένως, δεν υπάρχει ακριβής τρόπος να το γνωρίζουμε.
Όμως, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Time, μια διεθνής ομάδα ερευνητών ανέπτυξε πρόσφατα ένα διαφορετικό εργαλείο για να βοηθήσει στην αξιολόγηση της ανοσίας απέναντι στην COVID-19: Μια εξέταση αίματος που μπορεί να μετρήσει τα Τ κύτταρα, τα λευκά αιμοσφαίρια που λειτουργούν παράλληλα με τα αντισώματα που καταπολεμούν τους ιούς για να δημιουργήσουν μια ανοσολογική απόκριση. Η εργασία της ομάδας περιγράφεται σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Biotechnology.
Οι δοκιμές Τ-κυττάρων για τον ιό SARS-CoV-2 δεν είναι κάτι εντελώς καινούργιο. Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ χορήγησε πέρυσι άδεια χρήσης έκτακτης ανάγκης σε ένα άλλο τεστ Τ-κυττάρων, που ονομάζεται T-Detect, αλλά τείνει να είναι κουραστικό και χρονοβόρο, αναφέρει ο συν-συγγραφέας της μελέτης, Ernesto Guccione, καθηγητής ογκολογικών επιστημών στο Tisch Cancer Institute της Νέας Υόρκης, από το Όρος Σινά.
Η ομάδα του, η οποία περιλαμβάνει άλλους ερευνητές από το Όρος Σινά, καθώς και ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένης της Ιατρικής Σχολής Duke-NUS της Σιγκαπούρης, είχε ως στόχο να το απλοποιήσει χρησιμοποιώντας τεχνολογία που είναι ευρέως προσβάσιμη και μπορεί να αλλάξει τα αποτελέσματα σε λιγότερο από 24 ώρες.
Πώς λειτουργεί το τεστ
Η διαδικασία ξεκινά με την ανάμειξη του δείγματος αίματος ενός ατόμου, με υλικό από τον ιό. Εάν υπάρχουν Τ κύτταρα ειδικά για τον SARS-CoV-2 στο αίμα, θα αντιδράσουν στο ιικό υλικό και θα παράγουν μια ουσία που μπορεί να ανιχνευθεί μέσω τεχνολογίας αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR), όπως αυτή που χρησιμοποιείται για τη διάγνωση του COVID-19. Τα μετρημένα επίπεδα αυτής της ένωσης με το «PCR αίματος» χρησιμεύουν ως υποκατάστατο για την κυτταρική ανοσία.
Το τεστ έχει αδειοδοτηθεί στην εταιρεία βιοτεχνολογίας Hyris με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο και χρησιμοποιείται ήδη στην Ευρώπη. Ο FDA εξακολουθεί να εξετάζει την τεχνολογία, επομένως δεν είναι ακόμη διαθέσιμη στις ΗΠΑ (οι υπάλληλοι της Hyris ήταν ανάμεσα στους συγγραφείς της έκθεσης και η τεχνολογία τους χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη. Ο Guccione συμβουλεύεται θεραπευτικές εταιρείες και λαμβάνει αποζημίωση μέσω αδειοδότησης, συμφωνία μεταξύ Hyris και Όρους Σινά.)
Γιατί να κάνει κανείς έλεγχο για Τ κύτταρα όταν τα τεστ αντισωμάτων είναι ήδη ευρέως διαθέσιμα; Υπάρχουν σημαντικοί λόγοι, υποστηρίζει ο Guccione.
Το τεστ αντισωμάτων «λέει μόνο ένα μέρος της ιστορίας», καθώς τα Τ κύτταρα είναι επίσης ένα κρίσιμο κομμάτι της ανοσολογικής απόκρισης του σώματος. Και ενώ τα επίπεδα αντισωμάτων πέφτουν σημαντικά μέσα σε λίγους μήνες μετά τον εμβολιασμό ή τη μόλυνση, η κυτταρική ανοσία μπορεί να διαρκέσει έως και ένα χρόνο, επισημαίνει ο Guccione.
«Η παρακολούθηση και των δύο θα μας δώσει μια πολύ πιο ξεκάθαρη εικόνα της ανοσίας και έτσι θα μπορούμε να προγραμματίσουμε τον εμβολιασμό μας», τονίζει. Η ευρεία χρήση αυτού του τεστ θα μπορούσε να βοηθήσει στον καθορισμό του πόσο διαρκεί η προστασία και πόσο συχνά χρειάζονται οι αναμνηστικές δόσεις.
Επιπλέον, ορισμένοι ανοσοκατεσταλμένοι άνθρωποι δεν παράγουν αντισώματα ακόμα και μετά από πολλαπλές δόσεις εμβολίων, αλλά συνήθως έχουν κάποια απόκριση των Τ κυττάρων. Οι έλεγχοι των Τ-κυττάρων θα μπορούσαν να βοηθήσουν αυτά τα άτομα να μάθουν εάν έχουν κάποια άμυνα κατά της COVID-19.
«Οι μεγάλοι αριθμοί δίνουν σαφήνεια»
Υπάρχουν όρια στο τι μπορεί να αποκαλύψει το εν λόγω τεστ. Προς το παρόν, η δοκιμή για αντισώματα ή Τ κύτταρα δεν μπορεί να δώσει για παράδειγμα μια απάντηση σχετικά με το εάν είναι ασφαλές να πάει κάποιος σε μια συναυλία ή σε ένα πάρτι χωρίς να φοβάται ότι θα κολλήσει τον ιό. Απλώς σας δίνει ένα ακόμη σημείο δεδομένων για να υπολογίσει κανείς πόσο κινδυνεύει.
Ο Guccione λέει ότι οι εκτεταμένες δοκιμές Τ-κυττάρων θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον καθορισμό αυτών των αόριστων συσχετισμών προστασίας, κάνοντας ευκολότερη τη μελέτη της ανοσίας. Μια επεκτάσιμη, οικονομικά προσιτή στρατηγική για τα τεστ θα μπορούσε να διευκολύνει μεγαλύτερες μελέτες που φέρνουν τις πολύ αναγκαίες απαντήσεις.
«Με μεγάλους αριθμούς έρχεται η σαφήνεια. Αυτή είναι η ελπίδα: Χρησιμοποιώντας αυτό το τεστ, μπορούμε επιτέλους να δούμε αυτούς τους αριθμούς, που δεν ήταν διαθέσιμοι με την προηγούμενη τεχνολογία», καταλήγει ο Guccione.