«Η παραβίαση της εκκλησιαστικής νομοθεσίας, δηλαδή η καταστρατήγηση των αρχών του κανονικού δικαίου, οι οποίες επί αιώνες διαμορφώνονταν εντός της ίδιας της Εκκλησίας, οδηγεί σε αξιοθρήνητες συνέπειες» αναφέρει μεταξύ άλλων σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο «news–politics», ο Πρωθιερέας Αλέξανδρος Μπάχοβ – επικεφαλής του Συνοδικού Νομικού Τμήματος της Ουκρανικής Εκκλησίας, με αφορμή την συμπλήρωση δύο ετών από την υπογραφή του «Τόμου της Αυτοκεφαλίας» από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, που δημιούργησε πολλά προβλήματα στην Ουκρανική Εκκλησία αλλά και στην κοινωνία, διχάζοντας το ορθόδοξο ποίμνιο στην Ουκρανία που ήρθε αντιμέτωπο με ένοπλες επιθέσεις κατά συρροήν.
Ο Πρωθιερέας Αλ. Μπάχοβ δηλώνει, ωστόσο, αισιόδοξος ότι τα προβλήματα στη Ουκρανία με τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ιδίως έναντι των πιστών, θα εισακουσθούν στην Ευρώπη -και κατ’ επέκταση στη Δύση- ενώ αναερόμενος στις σχέσεις Εκκλησίας – Κράτους ξεκαθαρίζει ότι: «Το κράτος δεν δικαιούται να παραβιάζει την κατοχυρωμένη συνταγματικά αρχή του διαχωρισμού από την Εκκλησία» καθώς τα γεγονότα, αποδεικνύουν ότι κάθε άλλο παρά… ‘ωμή’ πολιτική παρέμβαση υπήρξε στο ουκρανικό ζήτημα που έχει δημιουργηθεί, από εξωτερικούς πολιτικούς παράγοντες.
ΓΡΑΦΕΙ Η ΠΕΓΚΥ ΝΤΟΚΟΥ
- Έχουν μεσολαβήσει περίπου δύο χρόνια από τότε, που ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος υπέγραψε τον «Τόμο», ο οποίος δημιούργησε πολλά προβλήματα στην Ουκρανική Εκκλησία και δίχασε το ορθόδοξο ποίμνιο. Μπορείτε να μας περιγράψετε τη σημερινή κατάσταση στην Ουκρανία; Έχει βελτιωθεί σε σχέση με πέρυσι;
Δεν παύω να υπενθυμίζω ότι η παραβίαση της εκκλησιαστικής νομοθεσίας, δηλαδή η καταστρατήγηση των αρχών του κανονικού δικαίου, οι οποίες επί αιώνες διαμορφώνονταν εντός της ίδιας της Εκκλησίας, οδηγεί σε αξιοθρήνητες συνέπειες. Επίσης πρέπει να ενθυμούμαστε ότι η καθολικώς αποδεκτή αρχή του κανονικού δικαίου, όπως και το θεολογικό δόγμα, έχει φυσιολογική και κατ᾽ επανάληψιν εφαρμογή μόνον στην περίπτωση, που ισχύει ως δεδομένο το: «η αρχή ή το δόγμα ισούνται με τις Εντολές του Θεού». Άλλες κανονικές αρχές, που δεν συνάδουν με αυτό το δεδομένο, χρησιμοποιούνται σπάνια, σε μεμονωμένες περιπτώσεις και στο πλαίσιο της εκκλησιαστικής οικονομίας. Γι᾽ αυτό και η εξαρχής εφαρμογή των αρχών του κανονικού δικαίου, οι οποίες σπάνια χρησιμοποιούνται στην εκκλησιαστική καθημερινότητα και μάλιστα μόνον σε ακραίες περιπτώσεις εκκλησιαστικής οικονομίας, δεν μπορεί να είναι αρνητική για τους Ουκρανούς πολίτες.
Στις αρχές Ιανουαρίου τρέχοντος έτους όντως συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από την υπογραφή του «Πατριαρχικού Τόμου» για τη νεόκοπη θρησκευτική δομή της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας (ΟΕΟ), κατά παράκαμψη της υφιστάμενης κανονικής Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με επικεφαλής τον Μακαριώτατο Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Ονούφριο. Ωστόσο, όπως μαρτυρούν τα επιτόπου δεδομένα της θρησκευτικής ζωής, στις θρησκευτικές κοινότητες δεν επιτεύχθηκε η ενότητα των πιστών. Τουναντίον, ο «Τόμος» έφερε διχασμό και εχθρότητα, άρχισαν να εξαναγκάζουν τους πιστούς της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας να μεταπηδήσουν στην «ΟΕΟ» και να αρπάζουν τους ναούς τους, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αυτοί μεταγράφηκαν στην «ΟΕΟ», χωρίς καν να το γνωρίζει η θρησκευτική τους κοινότητα. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι θα ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθούν όλα αυτά χωρίς την υποστήριξη και εμπλοκή των κρατικών Αρχών.
Σήμερα, την εποχή της πανδημίας, όταν ο λαός της Ουκρανίας υπόκειται στους περιορισμούς της καραντίνας, που επέβαλαν οι Αρχές και μεταξύ άλλων ισχύουν ακόμη και για τις εκκλησίες και τους θρησκευτικούς οργανισμούς, επομένως απέχει από τον τακτικό εκκλησιασμό, το ορθόδοξο ποίμνιο αδυνατεί να αισθανθεί πλήρως το βάθος του διχασμού.
Η αλλαγή της κυβέρνησης και η καραντίνα του 2020 μείωσαν πρόδηλα τη δραστηριότητα των εθνικιστικών ομάδων και των οπαδών της «ΟΕΟ» ως προς τις επιδρομικές αρπαγές ναών της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Η καραντίνα εν γένει, έχοντας υποχρεώσει την κοινωνία σε αυτοαπομόνωση, λειτούργησε ως αναπόφευκτο μέρος της Πρόνοιας του Θεού και ως αποτρεπτικός παράγοντας για τους ακραίους. Αλλά κι εδώ πρέπει να επισημανθεί ότι σήμερα η δραστηριότητά τους έχει προσλάβει άλλη μορφή. Οι πραγματικές επιθέσεις κατά της περιουσίας της κανονικής Εκκλησίας έχουν τώρα μετατραπεί σε επιθέσεις στην ψηφιακή πραγματικότητα του Διαδικτύου και των ΜΜΕ. Εκεί διασπείρεται το θρησκευτικό μίσος με τη δημοσίευση εκκλήσεων, κριτικής και επινοημένων γεγονότων, που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αποκαλώντας ταυτόχρονα την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία μη κανονική εκκλησία, αλλά Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία, πράγμα, που δεν ανταποκρίνεται ούτε στο ισχύον Καταστατικό της, αλλά ούτε και στην πραγματική κανονική της θέση.
Δόξα τω Θεώ, την περασμένη χρονιά, το 2020, μειώθηκαν και οι εμφανείς αντιπαραθέσεις μεταξύ πιστών της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και των οπαδών της «ΟΕΟ», γεγονός, που συχνά είχε ως αποτέλεσμα άγριους ξυλοδαρμούς, τραυματισμούς κληρικών και πιστών της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Εάν αναφερθούμε στη νομική πλευρά, η οποία στάθηκε επίσης αφορμή δραστήριων κατά τόπους αντιπαραθέσεων, πρέπει να επισημανθεί ότι τελικά δεν έγινε δυνατό να επανέλθουν οι νομοθετικές πράξεις στην προτέρα τους μορφή. Αυτή τη στιγμή συνεχίζεται η εξέταση από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ουκρανίας της υποθέσεως σχετικά με τη μη συμμόρφωση των διατάξεων του άρθρου 12 του Νόμου της Ουκρανίας «Περί ελευθερίας συνειδήσεως και θρησκευτικών οργανώσεων» προς το Σύνταγμα της Ουκρανίας. Επίσης, στα ζητήματα εφέσεων κατά των αποφάσεων των επικεφαλής περιφερειακών κρατικών φορέων και των ενεργειών κρατικών καταχωρητών, τα δικαστήρια δεν έχουν ακόμη φθάσει στην κατ᾽ ουσίαν εκδίκαση των υποθέσεων. Αιτία όλων αυτών είναι η έλλειψη προσδιορισμού από τις ανώτατες δικαστικές Αρχές της δωσιδικίας παρόμοιων υποθέσεων.
- Είσθε αισιόδοξος ότι τα προβλήματα στη χώρα σας και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ιδίως έναντι των πιστών, θα εισακουσθούν στην Ευρώπη και πολύ περισσότερο στη Δύση;
Ναι, διότι είναι ανεξάντλητη η αισιοδοξία του πιστού. Πολύ περισσότερο, η αισιοδοξία αρκετών εκατομμυρίων πιστών, οι οποίοι μαρτυρούν την προσήλωσή τους στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, αποτελεί κίνητρο για τις εκκλησιαστικές Αρχές να πιστοποιούν στο πλαίσιο της κρατικής νομοθεσίας τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πιστών και των θρησκευτικών οργανώσεων της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Και όχι μόνον να πιστοποιούν, αλλά και να προστατεύουν τα δικαιώματα, που παραβιάσθηκαν. Τόσο εντός του δικαστικού συστήματος της Ουκρανίας, όσο και του προσιτού δικαστικού συστήματος της Ευρώπης, δηλαδή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Πρέπει να σημειώσουμε ότι προς αυτήν την κατεύθυνση υπάρχουν και θετικά αποτελέσματα υπέρ της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Πέραν της προστασίας των δικαιωμάτων που παραβιάσθηκαν, οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας μας μαρτυρούν και τις πραγματικές παραβιάσεις σε διάφορα διεθνή φόρα, συνέδρια, συναντήσεις και διασκέψεις, επιχειρώντας να καταδείξουν την πραγματική εικόνα του διχασμού του ορθοδόξου λαού, που επέφερε ο «Πατριαρχικός Τόμος».
- Η κυβέρνηση της Ουκρανίας έδωσε προς το παρόν να εννοηθεί σαφώς, ότι δεν επιθυμεί και πολύ να εμπλακεί σε αυτές τις υποθέσεις. Ποια είναι η γνώμη σας;
Μάλλον το… αντίθετο, το 2020 σημαδεύθηκε από τις επισκέψεις στον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, του προέδρου της Ουκρανίας Βλαντίμιρ Ζελένσκι και αργότερα και του πρωθυπουργού της Ουκρανίας Ντενίς Σμιγκάλ.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του, μάλιστα είπε επιλέξει στη δήλωσή του ο Βλαντίμιρ Ζελένσκι: «Σας είμαι ευγνώμων για όσα πράξατε και πράττετε για την Ουκρανία. Για εμάς είναι σημαντική τέτοια υποστήριξη στην πορεία προς την ειρήνη. Η Ουκρανία είναι ζεστή και φιλόξενη. Πάντα θα είμαστε πολύ χαρούμενοι για την έλευσή Σας. Θα είναι μια πολύ σημαντική επίσκεψη για την Ουκρανία».
Και ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας, μιας ορθόδοξης χώρας πολλών εκατομμυρίων, συμμετείχε με τον επικεφαλής του Φαναρίου και εκπροσώπους της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας σε κοινή προσευχή, η οποία πραγματοποιήθηκε στην έδρα του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.
Δηλαδή, οι ίδιες οι πράξεις των πρώτων προσώπων του κράτους συνηγορούν περί του αντιθέτου.
Επίσης, οι αποφάσεις των επικεφαλής των κρατικών περιφερειακών διοικήσεων και οι καθημερινοί απολογισμοί, που αναρτώνται στις επίσημες ιστοσελίδες τους σχετικά με καταχωρήσεις / επανακαταχωρήσεις θρησκευτικών οργανισμών της «ΟΕΟ» αντικατοπτρίζουν ανάγλυφα την κρατική πολιτική, που στρέφεται κατά της κανονικής Εκκλησίας.
Όλοι οι κρατικοί αξιωματούχοι της εποχής της λήψεως του Τόμου, διατήρησαν τα αξιώματά τους στην κυβέρνηση, ασκώντας κάθε είδους πίεση στην κανονική Εκκλησία.
Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει να αναμένει από τους εκπροσώπους των κρατικών Αρχών ούτε ενθαρρύνσεις, ούτε κάποια περισσευούμενη υποστήριξη τόσο πολιτικής, όσο και οικονομικής φύσεως. Οι πιστοί της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας έχουν ανάγκη την ελεύθερη άσκηση των θρησκευτικών τους δικαιωμάτων. Το κράτος από την πλευρά του είναι υποχρεωμένο να προστατεύει τα δικαιώματα που παραβιάσθηκαν, να διασφαλίσει στον πιστό την ελευθερία του θρησκεύεσθαι, να προσφέρει τη δυνατότητα να εκκλησιάζεται αφόβως.
Η ιστορική εμπειρία της Εκκλησίας μαρτυρά ποικίλες περιστάσεις στη ζωή ενός πιστού ξεχωριστά και σ’ εκείνη της Εκκλησίας γενικότερα. Γι᾽ αυτό και οι κινήσεις, που τώρα πραγματοποιούνται από τις εκκλησιαστικές Αρχές δεν είναι κάτι άλλο, παρά αντίδραση στην προφανή απειλή για τη ζωή του πιστού.
Συμπέρασμα…
Μονίμως δηλώνουμε την ανάγκη άρσεως των αντιεκκλησιαστικών νόμων, τερματισμού του θρησκευτικού πολέμου, ο οποίος έχει κηρυχθεί στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία. Όλα τα δόγματα πρέπει να συνυπάρχουν υπό ίσους όρους για τη δραστηριότητά τους. Το κράτος δεν δικαιούται να παραβιάζει την κατοχυρωμένη συνταγματικά αρχή του διαχωρισμού από την Εκκλησία.
Προστατεύαμε και θα προστατεύουμε τους ιερείς, τους μοναχούς και τους ενορίτες μας. θα συνεχίσουμε με συνέπεια να υπερασπιζόμαστε με συνέπεια τη θέση της κανονικής Εκκλησίας στα δικαστήρια κάθε βαθμίδας ώστε να εξασφαλίσουμε την εφαρμογή των ειλημμένων δικαστικών αποφάσεων.
Ως κληρικός είμαι απολύτως βέβαιος ότι έχουμε να κάνουμε με αποκυήματα της ανθρώπινης αμαρτίας, η οποία έχει κυριεύσει όλους τους τομείς της ζωής. Σε πολλούς οικισμούς, ιδίως σε χωριά, όπου οι άνθρωποι χρόνια ζούσαν ειρηνικά και συμφιλιωμένα, οι κοινότητας τώρα είναι διχασμένες, οι άνθρωποι αντιπαρατίθενται ο ένας με τον άλλον. Αυτή η εκτεταμένη διαίρεση των ανθρώπων ως προς τις απόψεις και γνώμες τους, η έπαρση, η ιδιοτέλεια και η αδιαφορία τούς οδήγησαν όχι μόνον στον πόλεμο στο έδαφος της Ουκρανίας, αλλά και στην ευρεία διάδοση του κορωνοϊού.
Η Εκκλησία του Χριστού δέεται ακατάπαυστα στη Θεία Λειτουργία ώστε να χαρίσει ο Κύριος την ειρήνη στην Ουκρανία.
news-politics
