Οι μελέτες δείχνουν ότι ακόμη κι όταν τα αντισώματα υποχωρούν, η κυτταρική ανοσία διατηρείται για μήνες ή και για χρόνια – Οι επιστήμονες θεωρούν ότι όσοι έχουν κάνει τρίτη δόση με mRNA εμβόλιο προστατεύονται έναντι σοβαρής νόσησης
Ενθαρρυντικά είναι τα αποτελέσματα μελετών για όσους έχουν λάβει την αναμνηστική δόση του εμβολίου κατά του κορωνοϊού, που με βάση τους επιστήμονες ίσως δεν θα χρειαστούν και τέταρτη επίσκεψη στο εμβολιαστικό κέντρο για μήνες ή ακόμη και για χρόνια.
Η μετάλλαξη Omicron έχει την ικανότητα διαφυγής από τα εξουδετερωτικά αντισώματα που προσφέρουν οι δύο δόσεις του εμβολίου. Όμως, η αναμνηστική δόση με εμβόλιο mRNA οδηγεί το ανοσοποιητικό σύστημα στην παραγωγή μεγαλύτερης ποικιλίας αντισωμάτων, από τα οποία θα ήταν δύσκολο να ξεφύγει οποιαδήποτε νέα παραλλαγή, δείχνει η πιο πρόσφατη μελέτη, η οποία πάντως δεν έχει ακόμα υποβληθεί σε ανεξάρτητο έλεγχο.
«Παρά τη μειωμένη προστασία από τη μόλυνση, τα άτομα που έλαβαν 3 δόσεις εμβολίου mRNA προστατεύονταν σε μεγάλο βαθμό από τις πιο σοβαρές συνέπειες της μόλυνσης» αναφέρουν οι επιστήμονες.
Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια Τζον Ουέρι υποστήριξε στους New York Times ότι υπάρχει φθίνουσα πορεία του οφέλους, με την αύξηση του αριθμού των επιπλέον δόσεων.
Μια τέταρτη δόση μπορεί να χρειάζεται σε άτομα άνω των 65 ετών ή και σε άλλες ομάδες, όπως οι ανοσοκατασταλμένοι, αλλά για τον γενικό πληθυσμό δείχνει περιττή.
Τι ρόλο παίζουν τα Τ και Β κύτταρα
Η μία πλευρά της ανοσίας αφορά στα αντισώματα. Όμως, σημαντικό ρόλο παίζουν τα κύτταρα Τ και Β της λεγόμενης κυτταρικής ανοσίας, καθώς αναγνωρίζουν περισσότερα σημεία της πρωτεΐνης-ακίδας του ιού από ό,τι τα αντισώματα. Όμως, είναι δύσκολο να μετρηθούν.
Στην περίπτωση του κορωνοϊό SARS, εξαιτίας του οποίου έχασαν τη ζωή τους περίπου 800 άτομα στην επιδημία που ξέσπασε στην Ασία το 2003, τα T κύτταρα που αναγνωρίζουν τον ιό επιζούν για τουλάχιστον 17 χρόνια, έδειχνε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2020 στο Nature.
Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα, τα Τ κύτταρα που παράγονται μετά τον εμβολιασμό (με τα εμβόλια της Pfizer, της Moderna, της Johnson & Jonhnson ή της Novavax) διατηρούν το 80% της αποτελεσματικότητάς τους έναντι της μετάλλαξης Omicron. Με δεδομένες τις πολυάριθμες μεταλλάξεις που φέρει η Omicron, είναι πιθανό ότι τα Τ κύτταρα θα παραμείνουν αποτελεσματικά και σε μελλοντικές παραλλαγές.
«Οι αντιδράσεις μνήμης μπορούν να διαρκέσουν πάρα πολύ» δήλωσε η Ουέντι Μπέργκερς, ανοσολόγος του Πανεπιστημίου του Κέιπ Τάουν και επικεφαλής μίας από τις μελέτες, η οποία δημοσιεύεται στο Nature.
«Τα Τ κύτταρα είναι πιθανότατα πιο σημαντικά από ό,τι πιστεύει πολύς κόσμος» επισημαίνει ο Νταν Μάρουκ του Ιατρικού Κέντρου «Μπεθ Ίσραελ» στη Βοστόνη, που είναι ο επικεφαλής μιας δεύτερης μελέτης που δημοσιεύτηκε στο Nature. Δύο ακόμη μελέτες με παρόμοια ευρήματα δημοσιεύονται στο Nature Medicine και στο επίσης έγκριτο Cell.
Ο ρόλος των Β κυττάρων
Άλλες έρευνες εστιάζουν στον ρόλο των Β κυττάρων, που «θυμούνται» τον ιό και μπορούν να παράξουν νέα αντισώματα εντός πέντε ημερών, μετά από νέα επαφή με αυτόν.
Η από κοινού προστατευτική δράση των Τ και Β κυττάρων ίσως εξηγεί γιατί οι άνθρωποι που προσβάλλονται από Covid-19 παρόλο που είχαν λάβει αναμνηστική δόση είναι απίθανο να αρρωστήσουν βαριά.
Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature δείχνει ότι έξι μήνες μετά τον αρχικό εμβολιασμό, τα Β κύτταρα συνεχίζουν να ωριμάζουν και να παράγουν όλο και πιο αποτελεσματικά αντισώματα, τα οποία μπορούν να αναγνωρίζουν μεγαλύτερο εύρος μεταλλάξεων. Σύμφωνα με τη μελέτη, η τρίτη εμβολίου παράγει μεγαλύτερη γκάμα Β κυττάρων, τα οποία διατηρούν το μεγαλύτερο μέρος της αποτελεσματικότητάς τους έναντι των παραλλαγών Βήτα, Δέλτα και Omicron.
Ως εκ τούτου, οι επιστήμονες συμπεραίνουν ότι στους περισσότερους ανθρώπους η ανοσία διατηρείται για καιρό και είναι ικανή να αντιμετωπίσει τις νέες παραλλαγές. Ακόμα κι αν κάποιες περιοχές του ιού μεταλλαχθούν, θα υπάρχουν πάντα άλλες περιοχές που αναγνωρίζονται από τα Τ και Β κύτταρα.
Ωστόσο, υπάρχουν και εξαιρέσεις, κάτι που δείχνει μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Medecine. Σύμφωνα με αυτή, ένας στους πέντε που εμβολιάστηκε παρουσιάζει σημαντική μείωση των επιπέδων προστασίας που προσφέρουν τα Τ κύτταρα έναντι της Omicron. Σύμφωνα με τους ερευνητές η αιτία της πτώσης παραμένει άγνωστη, όμως δεν αποκλείεται να σχετίζεται με το γενετικό προφίλ.
