Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών αποφάσισε να χορηγηθεί το εμβόλιο για την ευλογιά με φόντο τις εξελίξεις και τα αυξανόμενα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων.
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, δεν θα γίνει μαζικός εμβολιασμός του πληθυσμού αλλά εμβόλιο θα επιλεκτικά μπορούν να κάνουν:
Προληπτικά, τα άτομα που εργάζονται σε χώρους με αυξημένο επαγγελματικό κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς των πιθήκων, όπως ερευνητικά εργαστήρια.
Οι στενές επαφές των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, όπως άτομα του στενού περιβάλλοντος και ιατρονοσηλευτικό προσωπικό. Η χορήγηση του εμβολίου θα πρέπει να γίνει εντός 4 ημερών από την έκθεση.
Υπενθυμίζεται πως το εμβόλιο της ευλογιάς μπορεί να χορηγείται εντός τεσσάρων ημερών από την έκθεση προκειμένου να αποφευχθεί η εμφάνιση της νόσου. Εάν χορηγηθεί μεταξύ 4-14 ημερών μετά την έκθεση, ο εμβολιασμός μειώνει τα συμπτώματα, αλλά συνήθως δεν μπορεί να αποτρέψει τη νόσο.
Ποιο είναι το εμβόλιο της ευλογιάς
Σύμφωνα με το ECDC, το εμβόλιο που διατίθεται στην Ε.Ε. είναι από τη δανέζικη φαρμακοβιομηχανία Bavarian Nordic’s Imvanex, δεν είναι εγκεκριμένο για χρήση κατά της ευλογιάς των πιθήκων και δεν υπάρχουν δεδομένα ασφάλειας για τη χρήση του σε άτομα με ανοσοκαταστολή ή σε μικρά παιδιά, εκείνα που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο από τη νόσο.
Τα συμπτώματα της ευλογιάς των πιθήκων
Από τη στιγμή της μόλυνσης θα περάσουν από 5 έως 21 μέρες για να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα, τα οποία είναι:
Πυρετός
Κεφαλαλγία
Μυαλγίες
Οσφυαλγία
Διογκωμένοι λεμφαδένες (χαρακτηριστικό σημείο διαφορικής διάγνωσης από την ευλογιά)
Ρίγος
Καταβολή δυνάμεων
Εξάνθημα (συνήθως παρουσιάζεται 1 με 3 ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού). Συχνά προηγείται το δερματικού εξανθήματος, εμφάνιση βλαβών σε βλεννογόνους, όπως του στόματος. Το εξάνθημα εντοπίζεται αρχικά στο κεφάλι και στο πρόσωπο και στη συνέχεια επεκτείνεται σε άλλα σημεία του σώματος συμπεριλαμβανομένων των παλαμών και των πελμάτων. Αρχικά έχει μορφή κηλίδων και βλατίδων, οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές φυσαλίδες, φλύκταινες και έπειτα σε εφελκίδες που τελικά υποχωρούν.) Το εξάνθημα αυτό μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμοβλογιάς.
Η ευλογιά των πιθήκων είναι συνήθως ήπια, με τους περισσότερους ανθρώπους να αναρρώνουν χωρίς θεραπεία σε 14 έως 28 ημέρες. Η λοίμωξη μπορεί να χωριστεί σε δύο περιόδους:
περίοδος εισβολής (που διαρκεί ως 5 ημέρες) και χαρακτηρίζεται από πυρετό, έντονο πονοκέφαλο, πρήξιμο των λεμφαδένων, πόνο στην πλάτη, μυϊκοί πόνοι και έντονη εξασθένηση (έλλειψη ενέργειας). Αυτό το πρήξιμο των λεμφαδένων είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της ευλογιάς των πιθήκων σε σύγκριση με άλλες ασθένειες που μπορεί αρχικά να εμφανίζονται παρόμοιες (όπως ανεμοβλογιά, ιλαρά, ευλογιά).
εξάνθημα στο δέρμα αρχίζει συνήθως εντός 1-3 ημερών από την εμφάνιση πυρετού. Το εξάνθημα τείνει να συγκεντρώνεται περισσότερο στο πρόσωπο και τα άκρα παρά στον κορμό. Επίσης επηρεάζονται οι στοματικοί βλεννογόνοι (στο 70% των περιπτώσεων), τα γεννητικά όργανα (30%), τα μάτια (επιπεφυκότες κατά 20%), καθώς και ο κερατοειδής. Το εξάνθημα εξελίσσεται διαδοχικά από κηλίδες, που σταδιακά εξελίσσονται σε κυστίδια (γεμάτα με διαυγές υγρό), φλύκταινες (γεμάτες με κιτρινωπό υγρό) και κρούστες που στεγνώνουν και πέφτουν.
Πώς μεταδίδεται η ευλογιά
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) αποσαφηνίζει πως η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αναπνευστικού συστήματος κατόπιν εισπνοής μεγάλου μεγέθους σταγονιδίων και μέσω επαφής με δερματικές βλάβες πάσχοντος ή μολυσμένα υλικά (π.χ. κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες που έχει χρησιμοποιήσει ασθενής. Μετάδοση καταγράφεται, επίσης, μέσω της επαφής με άγρια ζώα, συνήθως πρωτεύοντα και τρωκτικά, όπως αρουραίοι, ποντίκια και σκίουροι ή ακόμα και με ζώα συντροφιάς που έχουν μολυνθεί από τα προηγούμενα.
Υπενθυμίζεται πως το ύποπτο κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων που καταγράφηκε το περασμένο Σάββατο και στη χώρα μας σήμανε επισήμως στις αρχές. Το ευτυχές ήταν πως ο Άγγλος τουρίστας νοσούσε τελικά από ανεμοβλογιά. Ωστόσο κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει πως η Ελλάδα το επόμενο διάστημα δεν θα καταγρέψει κρούσμα.