Η τέλεια καταιγίδα στην οικονομία και η ακρίβεια που σε ένα βαθμό ήρθε στην Ελλάδα, αλλά δεν έχουμε δει ακόμη την κορύφωσή της, φέρνουν μια σειρά από εξελίξεις, ακόμη και κοινωνικό μέρισμα τύπου ΣΥΡΙΖΑ, αν και ψαλιδισμένο.
Μεγάλη ανησυχία για νέο κύμα ακρίβειας δε δημιουργεί μόνο η έκρηξη των τιμών στο πετρέλαιο θέρμανσης και το φυσικό αέριο αλλά η συνολικότερη έκρηξη πληθωρισμού, ταυτόχρονα με την έλλειψη προϊόντων που έρχεται εν όψει Black Friday και Χριστουγέννων.
Μια πρώτη σκληρή γεύση από τη νέα πραγματικότητα παίρνει η Μεγάλη Βρετανία (και λόγω Brexit), ωστόσο καμία χώρα δεν θα μείνει ανεπηρέαστει από την καταιγίδα στην οικονομία.
Ήδη, αυτοκινητοβιομηχανίες και εταιρείες με προϊόντα τεχνολογίας είναι μπροστά σε σημαντικές ελλείψεις…
Πρόκειται για ένα εκρητικό κοκτέιλ και δύσκολα μπορούν να προβλεφθούν οι επιπτώσεις που θα έχει. Το βέβαιο είναι ένα. Το καλάθι της νοικοκυράς θα χτυπήσει κόκκινο, όπως και οι λογαριασμοί ρεύματος και θέρμανσης.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η έκρηξη των τιμών θα διαρκέσει για αρκετό καιρό και όπως αναφέρουν οικονομολόγοι η έκρηξη του πληθωρισμού θα γίνει το τελευταίο τρίμηνο του 2021. Όπως αναφέρουν στο Οpen παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών αυτό το οποίο αναμένεται άμεσα είναι να αρχίζουν να εξετάζουν από την αρχή τα επιδόματα, ξαναγράφοντας από την αρχή το επίδομα για το πετρέλαιο θέρμανσης και για το φυσικό αέριο.
Την ίδια ώρα, η έκρηξη τιμών έχει οδηγήσει σε αύξηση του πετρελαίου από την αρχή του έτους κατά 56% και 120% για την τιμή στο φυσικό αέριο με αποτέλεσμα η ενδεχόμενη αύξηση κατά 20% στο επίδομα θέρμανσης να μη φτάνει.
Το νέο κοινωνικό μέρισμα
Με βάση τα τελευταία σενάρια εάν φτάσουν τα χρήματα για να δώσει το κράτος καινούργια κονδύλια και μέτρα για να αναχαιτιστεί το κύμα της ακρίβειας, δεν αποκλείεται να διανεμηθεί κοινωνικό μέρισμα ίσως σε συνταξιούχους και ίσως σε υγειονομικούς γύρω στα Χριστούγεννα.
Απαντώντας σε ερώτημα για το κοινωνικό μέρισμα ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας εξήγησε πως καλύτερη εικόνα για τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας θα έχει σε ένα περίπου μήνα αλλά δεν απέκλεισε τη χορήγηση κάποιας επιπλέον ενίσχυσης.
«Πρώτα από όλα να ξεκαθαρίσουμε. Η εικόνα είναι καλή, είναι ικανοποιητική, χωρίς να θριαμβολογώ για την πορεία της οικονομίας. Τα ταμεία πράγματι είναι γεμάτα με την έννοια ότι και ο κρατικός προϋπολογισμός αρχίζει να εκτελείται καλύτερα και η χώρα αντλεί πόρους από τις αγορές χρήματος με αρνητικό κόστος δανεισμού και από τις αγορές κεφαλαίου με το χαμηλότερο ιστορικά κόστος. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αυτομάτως η ελληνική πολιτεία πρέπει να βγάζει πόρους γιατί αυτό αυξάνει το έλλειμμα και το χρέος. Ταμειακά δηλαδή μπορεί να έχεις τους πόρους αλλά όσο εκταμιεύεις, όσο αυξάνεις τις δαπάνες τόσο αυξάνει το έλλειμμα της χώρας το οποίο μπορεί να έχει αλυσιδωτές αρνητικές επιδράσεις στο μέλλον. Πρέπει να αξιοποιήσουμε τη δημοσιονομική ευελιξία. Εάν η εικόνα είναι αυτή και καλύτερη προφανώς θα έχουμε πιθανότητα δημοσιονομικό χώρο για πρόσθετη ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων με ποιον τρόπο αυτό θα γίνει δεν το γνωρίζω ακόμα», είπε ο κ. Σταϊκούρας.
Σε ότι αφορά τους συνταξιούχους η αρχική σκέψη είναι να πάρουν αυτό το έκτακτο βοήθημα όσοι δεν έλαβαν αναδρομικά στο τέλος του 2020 και τις αρχές του 2021. Δηλαδή πάνω από 1 εκατ. συνταξιούχοι. Όλοι αυτοί θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το κύμα ακρίβειας σε βασικά αγαθά τους επόμενους μήνες.
Η τέλεια καταιγίδα απειλεί Black Friday και Χριστούγεννα
Οι οικονολόγοι ανησυχούν και μεγάλα ΜΜΕ όπως ο Guardian περιγράφουν με μελανά χρώματα ττην οικονομική πραγματικότητα που διαμορφώνεται τους τελευταίους μήνες και ιδιαίτερα από τον Ιούλιο και μετά.
Μετά τη λήξη των γενικών lockdown η ζήτηση για προϊόντα είναι μεγαλύτερη από ποτέ, ενώ η τιμή των καυσίμων έχει ανέβει κατά πολύ τον τελευταίο χρόνο, η ενέργεια πια, ιδιαίτερα πολύτιμη τόσο για τη βιομηχανία όσο και τα νοικοκυριά πληρώνεται χρυσάφι. Την ίδια ώρα παρατηρούνται ελλείψεις στην αγορά ενέργειας (Μεγάλη Βρετανία και Κίνα).
Το κόστος της μεταφοράς των προϊόντων είναι επίσης εξαιρετικά υψηλό τους τελευταίους μήνες. Ο σχετικός δείκτης που μετρά το κόστος των εμπορευματοκιβωτίων έχει αυξηθεί κατά 291%. Δρομολόγια που γίνονται τακτικότατα (πχ από την Κίνα στην Ευρώπη) κοστίζουν 6 φορές περισσότερο σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν.
Πολλά εργοστάσια στην Κίνα μείωσαν την περασμένη εβδομάδα την παραγωγή τους.
Στη Μεγάλη Βρετανία η παραγωγή αυτοκινήτων μειώθηκε κατά 27% τον Αύγουστο λόγω ελλείψεων σε συγκεκριμένα υλικά, ενώ στη Γερμανία τόσο η Volkswagen όσο και η Opel ανακοίνωσαν προσωρινό κλείσιμο σε εργοστάσιά τους.
Στην Ελλάδα η αγορά έχει να διαχειριστεί την ακρίβεια, αλλά και τον κίνδυνο για έλλειψη προϊόντων ενόψει της Black Friday και των Χριστουγέννων, περίοδοι όπου παραδοσιακά η ζήτηση εκτοξεύεται.
Οι τεράστιες καθυστερήσεις στις αποστολές εμπορευμάτων από την Ασία, όπου χτυπάει η καρδιά της παγκόσμιας παραγωγής, σε συνδυασμό με την έλλειψη πρώτων υλών απειλούν ευθέως την ομαλή τροφοδοσία των καταστημάτων και στην Ελλάδα.
Στην Αυστραλία, η κατάσταση είναι τόσο σοβαρή, ώστε μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων σκέφτονται να ακυρώσουν τις προσφορές της Black Friday, καθώς έχουν εξαιρετικά περιορισμένο απόθεμα.
Ο επικεφαλής της ένωσης λιανεμπορίου της Αυστραλίας κάλεσε τόσο τα καταστήματα όσο και τους καταναλωτές να κάνουν τις παραγγελίες τους για τα Χριστούγεννα πολύ νωρίτερα από ό,τι συνήθως, καθώς τα προβλήματα αναμένεται να ενταθούν στις γιορτές. Ακόμη πιο εκρηκτική είναι η κατάσταση στην Αγγλία, όπου λόγω και Brexit παρατηρείται έλλειψη βασικών αγαθών και τα σουπερμάρκετ προειδοποιούν για επιδείνωση του φαινομένου ενόψει της κρίσιμης περιόδου των εορτών.
Συμφώνα με ρεπορτάζ της Καθημερινής της Κυριακής, οι τιμές των πρώτων υλών από την Κίνα, είναι αυξημένες από 20 έως 40%.
Οι αυξήσεις διαπερνούν όλους τους κλάδους παράγωγης και εμπορίου, από τα αυτοκίνητα μέχρι τους υπολογιστές, τα τρόφιμα και τα ρούχα.
Συμφώνα με το ρεπορτάζ ήδη διαπιστώνονται ελλείψεις, οι οποίες θα γίνουν πιο αισθητές όσο πλησιάζουμε στη Black Friday και τα Χριστούγεννα
Ωστόσο το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι το ενεργειακό κόστος.
Οι τιμές του φυσικού είναι υπερδιπλάσιες σε σχέση με την αρχή του χρόνου , παρασύροντας προς τα πάνω και το κόστος ηλεκτρισμού, ενώ η αποκλιμάκωση των τιμών ενέργειας δεν πρόκειται να έρθει πριν από τον Απρίλιο.
