Η Μεγάλη Τετάρτη, 16 Απριλίου είναι η καταληκτική ημερομηνία για την καταβολή του δώρου Πάσχα στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Οι εργοδότες φυσικά μπορούν, αν το επιθυμούν να καταβάλλουν τα χρήματα και νωρίτερα.
Η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας ορίζει ότι όλοι οι μισθωτοί στον ιδιωτικό τομέα, ανεξαρτήτως του τύπου σύμβασης (αορίστου ή ορισμένου χρόνου, πλήρους ή μερικής απασχόλησης), έχουν το δικαίωμα να λάβουν το Δώρο Πάσχα.
Πώς υπολογίζεται το Δώρο Πάσχα
Το Δώρο Πάσχα υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που πραγματικά καταβάλλονται στους μισθωτούς κατά την 15η ημέρα πριν το Πάσχα. Σε περίπτωση που η εργασιακή σχέση έχει λυθεί πριν από την παραπάνω ημερομηνία το Δώρο Πάσχα υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που καταβάλλονταν την ημέρα που λύθηκε η εργασιακή σχέση.
Σαν καταβαλλόμενος μισθός ή ημερομίσθιο νοείται το σύνολο των τακτικών αποδοχών του μισθωτού.
Στην έννοια των τακτικών αποδοχών περιλαμβάνονται:
α) Ο συμβατικός ή ο νόμιμος μηνιαίος μισθός ή ημερομίσθιο, και
β) Οποιαδήποτε άλλη παροχή σε χρήμα ή σε είδος (λ.χ. τροφή, κατοικία), εφ’ όσον καταβάλλεται από τον εργοδότη σαν αντάλλαγμα της παρεχόμενης από τον μισθωτό εργασίας, τακτικά κάθε μήνα ή κατ’ επανάληψη περιοδικά σε ορισμένα διαστήματα του χρόνου. Παράλληλα έχουν κριθεί (με διάφορες δικαστικές αποφάσεις), ότι αποτελούν τακτικές αποδοχές και οι εξής παροχές:
Το επίδομα αδείας. Για να τον υπολογισμό στο δώρο της αναλογίας για το επίδομα αδείας θα πολλαπλασιαστεί το συνολικό ποσό του δώρου που δικαιούται ο μισθωτός επί τον συντελεστή 0,041666.
Η αμοιβή για εργασία την Κυριακή και σε εξαιρέσιμες γιορτές ή σε νυκτερινές ώρες, εφ’ όσον η απασχόληση είναι τακτική και μόνιμη.
Η πρόσθετη αμοιβή που δίνεται από τον εργοδότη οικειοθελώς για μεγαλύτερη παραγωγική απόδοση (πρίμ), όταν επαναλαμβάνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε τακτά χρονικά διαστήματα. Δεν συμπεριλαμβάνονται το πρίμ παραγωγικότητας το οποίο χορηγείται με την προϋπόθεση της επίτευξης ορισμένου σκοπού και με την επιφύλαξη της περικοπής του οποτεδήποτε.
Τα φιλοδωρήματα που δίνονται στους μισθωτούς από τρίτους.
Τα οδοιπορικά έξοδα, όταν δεν εξαρτώνται από την πραγματοποίηση υπηρεσιακών μετακινήσεων, δεν υπόκεινται σε απόδοση λογαριασμού και δεν διακόπτονται κατά την διάρκεια ασθένειας ή άδειας.
Η αμοιβή της νόμιμης υπερωρίας ,εφ’ όσον παρέχεται τακτικά.
Η αμοιβή της υπερεργασίας, εφ’ όσον παρέχεται τακτικά.
Η αμοιβή από προμήθειες.
Το επίδομα κατοικίας.
Το επίδομα ισολογισμού, εφ’ όσον καταβάλλεται τακτικά κάθε χρόνο.
Το Δώρο Πάσχα καταβάλλεται στο ακέραιο εφ’ όσον η σχέση εργασίας των μισθωτών με τον εργοδότη είχε διάρκεια ολόκληρη τη χρονική περίοδο, δηλαδή από 1ης Ιανουαρίου μέχρι 30ης Απριλίου. Όσοι από τους παραπάνω μισθωτούς τους δεν έχουν συμπληρώσει το παραπάνω χρονικό διάστημα, δικαιούνται αναλογίας Δώρου Πάσχα, το οποίο υπολογίζεται σε ποσό ίσο με 1/15 του μισού μηνιαίου μισθού ή ένα ημερομίσθιο ανάλογα με τον συμφωνημένο τρόπο αμοιβής, για κάθε οκτώ ημέρες διαρκείας της εργασιακής σχέσης. Για χρονικό διάστημα μικρότερο του 8ημέρου, αντίστοιχα καταβάλλεται ανάλογο κλάσμα.
Οι μισθωτοί που έχουν ήδη αποχωρήσει από την εργασία τους κατά τον χρόνο καταβολής του, δικαιούνται επίσης Δώρο Πάσχα ανάλογο με το χρόνο που διάρκεσε η εργασιακή σχέση, είτε γιατί απολύθηκαν από τον εργοδότη τους, είτε γιατί αποχώρησαν οικειοθελώς. Το δώρο Πάσχα, όπως και το δώρο Χριστουγέννων και το επίδομα αδείας, κατοχυρώθηκαν περαιτέρω με την Εθνική Γενική ΣΣΕ του έτους 2010 (άρθρο 1) για τους εργαζόμενους ιδιωτικού δικαίου σε όλη την ελληνική επικράτεια. Οι διατάξεις του θεσμικού πλαισίου για τα δώρα εορτών είναι δημοσίας τάξεως, με συνέπεια να μην επιτρέπεται και να είναι άκυρη κάθε αντίθετη ρητή ή σιωπηρή συμφωνία, καθώς και η παραίτηση του εργαζόμενου από την αξίωση καταβολής τους.
Πώς επηρεάζει το δώρο Πάσχα η αύξηση του κατώτατου μισθού
Στην αύξηση του κατώτατου μισθού στα 880 ευρώ μικτά, με καθαρό μισθό 740 ευρώ, προχωρά η κυβέρνηση, με ημερομηνία ισχύος την 1η Απριλίου. Η νέα αύξηση θα επιφέρει μεταβολές σε μία σειρά από παροχές, μεταξύ των οποίων και το δώρο Πάσχα, αλλά και το δώρο Χριστουγέννων, για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα.
Συγκεκριμένα το Δώρο Πάσχα φέτος θα είναι ελαφρώς αυξημένο, λόγω του νέου κατώτατου, καθώς η καταβολή του θα γίνει αφότου τεθεί σε εφαρμογή η αύξηση του κατώτατου μισθού.
Τι να κάνει ο εργαζόμενος αν δεν λάβει δώρο Πάσχα
Σε περίπτωση που το δώρο Πάσχα δεν καταβληθεί έγκαιρα, οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά. Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ατομικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη ενώ παράλληλα διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας. Οι εργαζόμενοι-ες ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.
Επισημαίνεται ότι στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί έως και 48 ώρες.
Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του δώρου Πάσχα, μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, οι Επιθεωρητές Εργασίας έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα, για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.
Οι εργαζόμενοι-ες μπορούν να προβαίνουν σε επώνυμες ή ανώνυμες καταγγελίες στην ενιαία γραμμή εξυπηρέτησης 1555 ή στην ηλεκτρονική υπηρεσία υποβολής ανώνυμης καταγγελίας της Επιθεώρησης Εργασίας ή με αποστολή μηνύματος μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) στο Τμήμα Επιθεώρησης του τόπου εργασίας τους.
